Absolwent Wydziału Elektrotechniki Elektroniki, Informatyki i Automatyki Politechniki Łódzkiej (1973). W 1979 r. obronił pracę doktorską pt. „Obliczanie nieustalonego pola elektromagnetycznego w ferromagnetykach”.

Habilitował się w 1990 r. Temat rozprawy habilitacyjnej: „Analiza pól elektromagnetycznych niestacjonarnych metodą różnic skończonych w obwodach magnetycznych przetworników elektromagnetycznych”. W 2002 r. otrzymał tytuł profesora nauk technicznych.

Doktor Honoris Causa Universite d’Artois, Arras, Francja i Uniwersytetu Jarosława Mądrego w Rosji. Założyciel i Dyrektor Instytutu Mechatroniki i Systemów Informatycznych (od 2007), Dziekan Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Politechniki Łódzkiej w kadencji 2008–2012, Prorektor ds. Edukacji Politechniki Łódzkiej w kadencji 2012-2016. Rektor Politechniki Łódzkiej w kadencji 2016-2020.

Specjalność naukowa: dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych (dyscyplina: informatyka techniczna i telekomunikacja i automatyka, elektronika i elektrotechnika).

Wiodącą tematyka badawcza: systemy mechatroniczne, technologie informatyczne, sztuczna inteligencja, systemy eksperckie i bazodanowe, systemy e-learningowe.

Wieloletnie staże zagraniczne, Visiting Professor do: Uniwersytetu w Pawii, Italy, Universite d’Artois, Arras, Francja.

Współpraca z Uniwersytetami (przykłady): University of Southampton, National Technical University of Athens, University of West Bohemia – Pilzno, University of Prague, University of Arras, University of Maribor, University of Pavia, University of Vigo, Czeska Akademia Nauk, Midle East Technical University w Ankarze (Turcja), University of Valencia i Vigo, Hiszpania, Uniwersytet Coimbra, Portugalia.

Recenzje referatów na Międzynarodowe Konferencje oraz do renomowanych wydawnictw naukowych – ponad 580. Członek 17 Międzynarodowych Komitetów Naukowych Konferencji.

Liczba publikacji (autor i współautor) – ponad 400 (w tym 18 monografii).
Najnowsza monografia wydana przez Wydawnictwo Springer w 2020 roku:
Paolo Di Barba i Sławomir Wiak – „MEMS: Field Models and Optimal Design”.

Pełnienie funkcji promotora w 12 przewodach doktorskich.

Promotor Doktoratów Honoris Causa: professor Sir Jim McDonald, Principal & Vice-Chancellor, University of Strathclyde, Glasgow, and dr Börje Ekholm, President and CEO of Ericsson.

Udział i kierowanie projektami badawczymi (krajowymi i międzynarodowymi) – ponad 25. Udział i kierowanie projektami dla gospodarki – ponad 20.

Odznaczenia i nagrody: Nagrody Indywidualna i Zespołowa Sekretarza Polskiej Akademii Nauk, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Srebrny medal Aleksandra Volty nadany przez Uniwersytet w Pawii z okazji 200-lecia wynalazku Volty w 1999r., Honorowa Odznaka Miasta Łodzi, 2000 r, Medal „Pro Patria” oraz Medal im. prof. Eugeniusza Jezierskiego nadawany przez SEP, Medal 100-lecia odzyskania niepodległości Polski, Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski (nadany przez Prezydenta RP – 07.2020 r., za wybitne zasługi w pracy naukowo badawczej, dydaktycznej i organizacyjnej).

Członek Komitetów (przykłady): Foresight Polska 2020 (w latach 2012-2015), Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2014-2020 w Ministerstwie Rozwoju, Zespołu DUN w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Członek Komitetu ds. Strategii Województwa Łódzkiego.

W 2019 roku wybrany do Grupy Ekspertów EUA (European Universities Association) ds. Europejskiego Ekosystemu Innowacji (Expert Group on European Innovation Ecosystem). Doradca Sieci Instytutów Badawczych Łukasiewicz.